Rehabilitacja po operacji kręgosłupa
Na naszym blogu prezentujemy kolejny artykuł, który powstał w ramach cyklu wywiadów z dr. Pawłem Lisem, dyrektorem medycznym Form, wybitnym specjalistą w dziedzinie chirurgii kręgosłupa i neurochirurgii, mającym kilkunastoletnie doświadczenie kliniczne i operacyjne. Tym razem zapytaliśmy dr. Lisa o zagadnienie, jakim jest rehabilitacja po operacji kręgosłupa. Wyjaśniamy, jak powinny wyglądać zajęcia pod okiem fizjoterapeuty, a także podpowiadamy jak dbać o swój kręgosłup, aby uniknąć rozwoju lub nawrotu choroby. Zapraszamy do zapoznania się z artykułem.
Jak dbać o kręgosłup? Profilaktyka i zapobieganie nawrotom chorób zwyrodnieniowych
To, że pacjent zostanie przywrócony do funkcjonowania, czyli będzie mógł normalnie żyć, nie oznacza, że ten stan będzie utrzymywać się przez kolejne lata – zwłaszcze jeżeli nie będzie stosował się do zaleceń pooperacyjnych i profilaktycznych.
Uczymy pacjentów, w ramach naszej Szkoły Zdrowego Kręgosłupa, jak mają funkcjonować na co dzień, w życiu, w pracy, jak ma wyglądać ich stanowisko pracy, ergonomia, ile mogą siedzieć, kiedy robić przerwy, po to, aby chociaż na chwilę wstać. Jakie ćwiczenia czy też aktywności mogą stosować poza rehabilitacją. Oczywiście dążymy do tego, żeby nie było żadnych ograniczeń, ale choroby czasem nas blokują. Wiemy, że jeżeli mamy pacjenta z długą historią kręgosłupową, z dolegliwościami, po chirurgii kręgosłupa, to on wymaga wytłumaczenia, że praca z podnoszeniem 50kg nie jest wtedy wskazana.
Staramy się nauczyć pacjenta, że jak już musi coś podnieść, to w jaki sposób, jak to zrobić technicznie najbezpieczniej. Podobnie jeżeli chce wrócić na siłownię czy do sportu, co może wykonywać, a czego nie.
Dzisiaj bardzo modne jest korzystanie z usług trenera personalnego na siłowni. Warto mieć jednak na uwadze, że zazwyczaj nie są oni rehabilitantami. Znają się świetnie na tym co robią, ale nie na chorobach. W związku z tym kontakt między fizjoterapeutą a trenerem personalnym jest wskazany, zwłaszcza w momencie podjęcia decyzji o wprowadzeniu bardziej intensywnych ćwiczeń.
Te wszystkie działania edukacyjne i praktyczne dotyczące ćwiczeń (również reha pilates) wchodzą w program Szkoły Zdrowego Kręgosłupa w ramach Form. Mówimy tutaj o ćwiczeniach niezwykle skutecznych, rozciągających i wzmacniających gorset mięśniowy kręgosłupa i kończyn, prowadzonych na specjalnych suwnicach ze sprężynami, z ciężarem własnego ciała, na których pracę musi wykonać sam pacjent. Efekty wzmocnienia gorsetu mięśniowego są nieprawdopodobnie wysokie. Pamiętajmy o tym, że jeżeli chcemy wrócić do normalnego funkcjonowania, to bezwzględnie do końca życia wpisane jest dbanie o nasz gorset mięśniowy kręgosłupa.
Na czym polega prawidłowa rehabilitacja kręgosłupa po operacji i nie tylko?
Fizjoterapia, rehabilitacja pacjentów z chorobami kręgosłupa, czy to operowanymi, czy nie, ma swoją specyfikę. Na pewno najważniejszym elementem jest doświadczenie fizjoterapeuty, cała ścieżka edukacyjna, jaką przechodzą, by stać się specjalistami w tym zakresie. Zdobywanie nowych umiejętności w osteopatii, w różnego rodzaju terapiach manualnych, czy też ostatnio wprowadzony reha pilates, który jest też bardzo skuteczną metodą, to klucz do sukcesu.
Musimy podkreślić, że fizjoterapia pooperacyjna różni się zasadniczo od fizjoterapii ogólnej kręgosłupa, czy też od profilaktyki zdrowego kręgosłupa. W okresie pooperacyjnym jest to bardzo celowana fizjoterapia.
Po pierwsze musi być bardzo bezpieczna. Intensywność lekko zwiększamy, ale stopniowo, dopiero na kolejnych etapach rehabilitacji. Wymagane są ogromne wyczucie i doświadczenia fizjoterapeutów w tego typu przypadkach. Pozostałe elementy rehabilitacji są oczywiście też metodami celowanymi, ale w taki sposób, że naszym celem jest w pierwszej kolejności wyprowadzenia pacjenta z zespołu bólowego, czyli praca manualna z pacjentem, masaże, terapie manualne, ale również bardzo intensywne ćwiczenia – zwłaszcza te, które wzmacniają i rozciągają gorset mięśniowy kręgosłupa.
To mięśnie trzymają kręgosłup, jeżeli są słabe, to będziemy mieć problem z różnego typu dolegliwościami, i w którymś momencie fizjoterapia indywidualna czy też w ramach naszej Szkoły Zdrowego Kręgosłupa, musi bardzo intensywnie wejść z ćwiczeniami wzmacniającymi cały gorset mięśniowy.
Jak wygląda rehabilitacja kręgosłupa w Form?
Jak wygląda rehabilitacja kręgosłupa, również po operacji? W FORM stosujemy w większości przypadków pracę jeden na jeden, czyli fizjoterapeuta można powiedzieć, nie spuszcza oka z pacjenta, którego rehabilituje. Dobiera mu indywidualne ćwiczenia z całego wachlarza dostępnych opcji. Niezwykle ważne jest to, aby tak dobrać ćwiczenia pacjentowi, żeby on mógł je wykonać bez bólu, bezpiecznie i dobrze technicznie, w przeciwnym razie jest to gorsze niż wykonywane ćwiczeń w ogóle.
W związku z tym rolą rehabilitanta jest to, żeby dobrać, skomponować właśnie taki schemat ćwiczeń. Oczywiście jest niemożliwe, żeby pacjent do końca życia żył w procesie rehabilitacji, czy to stacjonarnej, czy ambulatoryjnej – chce zacząć normalne funkcjonowanie i oczywiście wrócić do normalnego życia.
W związku z tym naszym celem, jeżeli mówimy o fizjoterapii, jest także edukacja pacjenta, tak żeby wychodząc od nas po kilku tygodniach terapii i przestając systematycznie do nas przychodzić, wiedział, co ma dalej robić, ile musi ćwiczyć w tygodniu i jakie ćwiczenia wykonywać we własnym zakresie i w pełni samodzielnie.
Zalecamy również weryfikację ćwiczeń i postępów raz na miesiąc u swojego fizjoterapeuty, żeby ten naocznie zobaczył, czy te ćwiczenia wykonujemy dobrze, ponieważ pamięć bywa zawodna. Chodzi o to, że w Form mamy cały czas kontrolę nad pacjentem, natomiast też oddajemy pacjentowi przestrzeń do tego, żeby mógł normalnie żyć, bo jeśli ktoś chodzi 3-4 razy w tygodniu do fizjoterapeuty, to może być to utrudnione, to ma wpływ na funkcjonowanie pacjenta w życiu. Chcemy, aby nasi pacjenci wyszli jak najszybciej z choroby, ale żeby w pewnym momencie terapii, leczenia mogli robić to we własnym zakresie.
Z naszego bloga dowiesz się także, jak wygląda kwalifikacja do operacji kręgosłupa.
