Zespół rowka nerwu łokciowego jest drugą co do częstości neuropatią uciskową w obrębie kończyny górnej. Choroba może być skutkiem urazu stawu łokciowego i powstawać wtórnie do złamań lub zwichnięć w obrębie stawu, może wynikać z jego przykurczu lub być wynikiem zmian zwyrodnieniowych w jego obrębie. Bardzo często jednak nie udaje się ustalić jednoznacznej przyczyny ucisku. Od 30 do 50% przypadków tej neuropatii ma niejasne pochodzenie. Dodatkowo choroba może rozwijać się wtórnie w schorzeniach takich jak cukrzyca czy reumatoidalne zapalenie stawów (RZS).
Jakie są przyczyny zespołu rowka nerwu łokciowego?
Wyjściowym problemem i źródłem zaburzeń funkcji nerwu łokciowego jest jego ucisk i podrażnienie przez struktury zewnętrzne powodujące niedokrwienie i miejscowe uszkodzenie nerwu. Strukturami, które najczęściej uciskają nerw łokciowy w okolicy rowka są:
- brzuśce mięśnia zginacza łokciowego nadgarstka i powięź Osborne’a,
- Więzadło Osborne’a,
- arkada Struthersa (część powięzi na wysokości ramienia),
- przyśrodkowa głowa mięśnia trójgłowego ramienia,
- nietypowe struktury anatomiczne,
- deformacje kostne pourazowe lub zwyrodnieniowe.
Objawy zespołu rowka nerwu łokciowego
Objawy zespołu rowka nerwu łokciowego mogą dotyczyć zaburzeń funkcji czuciowych i ruchowych nerwu. Najczęściej polegają one na zaburzeniach czucia palca małego i połowy łokciowej palca serdecznego.
W bardziej nasilonych neuropatiach dochodzi również do bóli po stronie wewnętrznej stawu łokciowego. Pacjenci skarżą się też na obniżenie sprawności ręki. W zaawansowanych stadiach choroby dochodzi do osłabienia i zaniku niektórych mięśni ręki, upośledzenia jej sprawności lub nawet porażennego przykurczu całej ręki.
Rozpoznanie zespołu rowka nerwu łokciowego
Rozpoznania dokonuje się w oparciu o dokładny wywiad z pacjentem oraz specyficzne objawy kliniczne wykrywane przez lekarza w trakcie badanie. Potwierdzenie rozpoznania uzyskuje się wykonując badania dodatkowe takie jak EMG, USG, RTG.
Badania dodatkowe pomagające w rozpoznaniu
EMG jest to badanie przewodnictwa nerwu. Wykonuje się je, aby określić poziom oraz stopień zaawansowania uszkodzenia nerwu. Ma ono znaczenie prognostyczne dla oceny rokowania pooperacyjnego.
Badanie USG okolicy rowka wraz z oceną nerwu wykonuje się w celu określenia stopnia zmian mogących powodować ucisk nerwu oraz stabilności nerwu w rowku podczas ruchu, zgięcia i wyprostu łokcia. Ma to istotne znaczenie dla doboru metody operacyjnej.
Różnicowanie diagnostyki
W różnicowaniu zespołu rowka nerwu łokciowego należy brać pod uwagę:
- zespół kanału Gouyon’a,
- dyskopatię odcinka szyjnego kręgosłupa na poziomie C7-C8.
Z naszego bloga dowiesz się też, jak leczyć łokieć tenisisty.
Jak wygląda leczenie zespołu rowka nerwu łokciowego?
Leczenie zachowawcze polega na przyjęciu postawy wyczekującej i obserwacji. W tym czasie należy bezwzględnie unikać sytuacji, w których staw łokciowy jest zgięty. Należy również unieruchomić staw w pozycji wyprostowanej na czas snu oraz stosować zaleconą przez lekarza specjalistę farmakoterapię. Takie zalecenia należy stosować maksymalnie do 6 miesięcy, o ile nie występują narastające objawy bólowe oraz istotne zaburzenia czuciowe i ruchowe.
Leczenie operacyjne zespołu rowka nerwu łokciowego podejmuje się w przypadku pacjentów z istotnymi objawami czuciowymi, deficytami motorycznymi, istotnymi zaburzeniami przewodnictwa w nerwie łokciowym w badaniu EMG lub uporczywą, objawową niestabilnością nerwu. Operację wykonuje się w znieczuleniu ogólnym lub regionalnym.
Zabieg polega na uwolnieniu nerwu z ewentualną transpozycją (przeniesieniem nerwu) na przednią powierzchnię kości ramiennej. W trakcie operacji stosuje się okresowe niedokrwienie kończyny przy pomocy opaski pneumatycznej, zaciśniętej na ramieniu lub przedramieniu. Takie warunki są optymalne dla bezpiecznego przeprowadzenia procedury.
Po leczeniu operacyjnym nie stosuje się unieruchomienia. Od drugiej doby pooperacyjnej stosujemy mały opatrunek w okolicy rany pooperacyjnej. Szwy należy usunąć po 10-14 dniach od operacji. Przez okres 4-6 tygodni po operacji zalecane jest odciążenie operowanej kończyny, przeciwwskazana jest również praca fizyczna.
Postępowanie pooperacyjne nie wymaga fizjoterapii. W ramach rehabilitacji możliwe są zabiegi związane z leczeniem blizny. Kontrole odbywają się w trybie 2, 6, 12 tygodni bezpośrednio po operacji oraz ostatecznie po 6 i 12 miesiącach od operacji.
Z naszego bloga dowiesz się również, jak wygląda chirurgia łokcia.
Leczenie zespołu rowka nerwu łokciowego w Form
Dr Filip Kucharczyk jest w Form specjalistą, który zajmuje się leczeniem zachowawczym i operacyjnym tej dolegliwości. W swojej wieloletniej praktyce zdobył wszechstronne doświadczenie szczególnie w leczeniu zabiegowym. Wykonuje zarówno operacje uwolnienia jak i transpozycji nerwu. W jego opinii bazującej na wielu pomyślnie wyleczonych przypadkach, wczesne rozpoznanie zespołu rowka nerwu łokciowego i wdrożenie odpowiedniego leczenia operacyjnego w odpowiednim czasie, stwarza pacjentom dotkniętym tą neuropatią ogromną szansę na powrót do pełnej sprawności oraz całkowitą regenerację nerwu łokciowego po jego uwolnieniu.
