Płyn mózgowo-rdzeniowy, krążąc po mózgu, zaopatruje komórki nerwowe w najważniejsze substancje odżywcze i gwarantuje ich prawidłową pracę. Chroni także przed ewentualnymi uszkodzeniami mechanicznymi oraz odpowiada za utrzymanie odpowiedniego ciśnienia wewnątrzczaszkowego. Niestety, zdarza się, że ilość płynu mózgowo-rdzeniowego nie mieści się w normach, powodując tzw. wodogłowie. Ta przypadłość może wystąpić zarówno u dzieci, jak i u dorosłych, chociaż jej przyczyny mogą być zupełnie różne. Dowiedz się, co to jest wodogłowie, jak się objawia i czy można je wyleczyć. Zapraszamy do lektury!
Co to jest wodogłowie?
Wodogłowie to, mówiąc najprościej, stan, w którym występuje naruszenie równowagi ilości płynu mózgowo-rdzeniowego. Balans może zostać zachwiany za sprawą wad układu krążenia lub na skutek urazów mechanicznych blokujących swobodny przepływ płynu. W takich przypadkach ciecz zaczyna gromadzić się w komorach mózgu, stwarzając realne niebezpieczeństwo.
Obecnie medycyna wyróżnia dwa najważniejsze rodzaje wodogłowia. Pierwszym jest wodogłowie komunikujące, czyli takie, które nie jest związane z powstaniem przeszkody, uniemożliwiającej swobodny przepływ płynu. Zazwyczaj jest ono skutkiem infekcji lub innej dolegliwości neurologicznych. Istnieje także tzw. wodogłowie niekomunikujące, czyli to wynikające z obstrukcji w obrębie wodociągów mózgowych. W ustaleniu typu schorzenia pomagają różne badania neurologiczne, w tym rezonans magnetyczny czy tomografia.
Jakie są przyczyny wodomózgowia?
Diagnozowaniem i leczeniem wodomózgowia, bo tak brzmi inna nazwa tego schorzenia, zajmuje się neurochirurgia. Przyczyn wystąpienia takiego stanu może być wiele, a ich charakter różni się w zależności od wieku i ogólnego stanu zdrowia pacjenta, w tym przebytych chorób i urazów.
Wodogłowie u dziecka zazwyczaj ma charakter wrodzony. Najczęściej spowodowane jest wadą cewy nerwowej i zwężeniem w obrębie wodociągu mózgu, co wpływa na kumulowanie się płynu. Z kolei wodogłowie u dorosłych ma charakter nabyty, czyli występuje jako konsekwencja innych problemów zdrowotnych. Wodomózgowie jest częstym następstwem zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, a także guzów mózgu czy różnych uszkodzeń wewnątrzczaszkowych. Przyczyną wodogłowia w wieku dojrzałym mogą być także krwotokowi dokomorowe lub rzadko występujące wady genetyczne.
Objawy wodogłowia u dziecka
Objawy wodogłowia u dziecka są zupełnie różne niż w przypadku dorosłych. Ponieważ kości niemowlaka są dużo bardziej delikatne i nie do końca ukształtowane, gromadzący się płyn mózgowo-rdzeniowy podnosi ciśnienie śródczaszkowe, powodując przyrost obwodu główki oraz uwypuklenie i tętnienie ciemiączka. Typowym objawem jest również ciągłe spoglądanie w dół i rozchodzenie się szwów czaszkowych. Niemowlaki z wodogłowiem są częściej rozdrażnione, a ich płacz przypomina pisk. Występuje także spowolnienie wzrostu. U starszych dzieci mogą występować także uciążliwe bóle głowy, zez zbieżny oraz niekontrolowane ruchy gałek ocznych.
Objawy wodogłowia u dorosłych
Chociaż podobnie jak u dzieci powodem problemów zdrowotnych jest zwiększanie się ciśnienia wewnątrzczaszkowego, objawy wodogłowia u dorosłych są nieco inne. W medycynie najczęściej wyróżnia się wymioty, nudności oraz bóle głowy. Często występują również senność oraz problemy z koordynacją ruchową. W zaawansowanym stadium choroby można dostrzec także zmiany w zachowaniu i osobowości oraz pojawienie się zeza zbieżnego.
Czy wodogłowie można wyleczyć?
Wiele osób zastanawia się, czy wodogłowie można wyleczyć. Oczywiście, jest to możliwe, ale wymaga przeprowadzenia specjalistycznego zabiegu chirurgicznego, który umożliwi odpływ nagromadzonej cieczy. Najczęściej wykonuje się drenaż, czyli tworzy się sztuczną przetokę, która umożliwia absorpcję płynu mózgowo-rdzeniowego do jamy ciała (np. otrzewnej, opłucnej czy przedsionka serca). Z kolei w nagłych przypadkach stosuje się zewnętrzny drenaż komorowy, przez który odprowadzany jest płyn mózgowo-rdzeniowy.
Jeśli objawy występujące u Ciebie lub bliskiej Ci osoby odpowiadają wyżej wymienionym dolegliwościom, skonsultuj się z lekarzem. Odpowiednio wcześnie rozpoznane wodogłowie pozwoli Ci uniknąć wielu poważnych problemów zdrowotnych.
